De in 1901 ingevoerde woningwet was aanleiding voor een groep initiatiefnemers, geleid door Harke Keegstra, om samen te gaan werken in een coöperatief verband. Zij wilde een vereniging oprichten die zou gaan bouwen in de Museum-Concertgebouwbuurt, voor een huur van tussen ƒ 400,- en ƒ 600,- per jaar. Op zaterdag 16 oktober 1908 werd de Amsterdamsche Coöperatieve Woningvereeniging “Samenwerking” officieel opgericht. De vereniging bestond destijds uit tweeëntwintig leden, allen mannen. Het doel van de vereniging was de verbetering van de huisvesting van haar leden.

Bouw
De eerste schetsen van de bouw werden getekend door de heer Lippits. Begin mei 1909 was een obligatie nagenoeg volgetekend en een hypotheek verkregen. Snel daarna wist de vereniging bouwgrond te verwerven aan de Moreelsestraat, de Jacob Obrechtstraat, de Frans van Mierisstraat en de Nicolaas Maesstraat. In de zomer van 1909 startte de eerste bouw in de Moreelsestraat en de Jacob Obrechtstraat en werd op 1 november 1910 opgeleverd. De tweede bouw, aansluitend aan de eerste en eveneens van de architect Lippits, werd in 1913 opgeleverd. De derde bouw (tussen Roelof Hartstraat. Joh.M. Coenenstraat,Reijnier Vinkeleskade en Hobbemakade) werd gefinancierd met steun van de gemeente en het rijk.

De architecten Lippits en Van Epen haakten achtereenvolgens af. Voor het gedeelte aan het Roelof Hartplein werd vervolgens de architect B. van den Nieuwen Amstel aangetrokken. Daar verrees een complex met een appartementengedeelte voor de vereniging “Het Nieuwe Huis” en een restaurant van de Amsterdamsche Coöperatieve Keuken. Naast de nieuwbouw aan het Roelof Hartplein is nog een bouwblok aan de Joh.M. Coenenstraat gerealiseerd van de architect B. van den Nieuwen Amstel. De aangetrokken aannemer zag geen kans het werk geheel te realiseren. “Samenwerking” heeft het heft in eigen hand genomen en het werk in eigen beheer uitgevoerd.

Op een gegeven moment werd het project beschouwd als een van de grootste in eigen beheer uitgevoerde projecten in den lande De derde bouw werd gevolgd door een vierde bouw. De vierde bouw was van de architecten D.F. Slothouwer (voor het bouwblok aan de Frans van Mierisstraat/Banstraat/Nicolaas Maesstraat) en J.F. Staal jr. (voor het bouwblok aan de Joh.M. Coenenstraat/Bartholomeus Ruloffsstraat/Bronckhorststraat). 

Tegelijkertijd streefde “Samenwerking” ernaar ook op ander gebied een voorbeeldfunctie te vervullen. Een tentoonstelling in het Stedelijk Museum over de inrichting van de woningen van “Samenwerking” en vergelijkbare woningen was hiervan het resultaat. Daarnaast hield “Samenwerking” de staat van de woningen nauwlettend in de gaten. Ook de omgeving van de woningen kreeg aandacht, neem als voorbeeld de realisatie van de Harmoniehof.

Beheer
Er volgde een vooroorlogse periode van beheer waarop de gemeente haar stempel drukte, door middel van financiële bijdragen en erfpachtafspraken. Een huurverlaging werd, zeer tegen de zin van “Samenwerking”, door de gemeente doorgedrukt. Wel bleek deze maatregel een gunstig effect te hebben op de leegstand uit het begin van de jaren dertig.In deze jaren dertig twijfelde “Samenwerking” er dan ook aan of er verder gegaan moest worden met het maken van plannen en de uitbreiding van het bezit.

Een naoorlogse periode van beheer brak aan. In deze periode verdween het restaurant in "Het Nieuwe Huis". Eind jaren zestig is "Samenwerking" begonnen met het inwendig verbeteren van woningen om die aan te passen aan de eisen des tijds.  
Halverwege de jaren tachtig werd begonnen met renovatieprojecten, waarbij het casco aan de beurt kwam via een projectmatige aanpak. Uiteindelijk is het gehele bezit, met uitzondering van de later verworven voormalige Beatrixschool, aan de buitenkant opgeknapt.

Met het afronden van de renovatieprojecten is voor "Samenwerking" een nieuwe periode van beheer aangebroken. Initiatieven voor uitbreiding van het bezit hebben tot op heden geleid tot het verwerven van de genoemde voormalige Beatrixschool. En in 2008 de aanschaf van 24 appartementen aan de Beethovenstraat.

Wilt u meer weten? Download hier de uitgebreide versie van de historie van Samenwerking.